با توجه به افزایش تمایل مردم به خرید و سفارش محصولات و کالاها در بستر اینترنت، اهمیت تولید محتوا چندین برابر بیشتر از قبل شده است. به همین دلیل امروزه کسب و کارها به افرادی متخصص نیاز دارند که بتوانند برای سایت، اینستاگرام و… محتوا تولید کنند. اما مگر یک کارشناس محتوا چه مهارتهای خاصی دارد؟ یا به عبارت بهتر، برای محتوا نویسی به چه مهارتهایی نیاز است؟
پیش از آن که به پاسخ این سؤال بپردازیم، بد نیست ابتدا مروری بر روی خود مفهوم تولید محتوا داشته باشیم. تولید محتوا به تمامی فعالیتها و اقداماتی گفته میشود که برای خلق محتوا (در اشکال متنی، تصویری، صوتی، ویدیویی و…) و انتقال پیام و اطلاعات به مخاطبان انجام میشود. قبلاً در مطلب «تولید محتوا چیست؟» به صورت مفصل به این موضوع پرداختهایم.
مطابق با این تعریف، تقریباً هر آن چیزی که ما در طول شبانه روز با آن برخورد میکنیم نوعی محتواست؛ سریالی که تماشا میکنید، پیامهای تبلیغاتی، پستهایی که در شبکههای اجتماعی میخوانید، استوری هایی که میبینید و… علاوه بر آن، همه ما هم به نوعی تولید کننده محتوا هستیم. چرا که به هر حال با انتشار پست در پروفایلهایمان در شبکههای اجتماعی، پیام و اطلاعاتی را به مخاطبان خود منتقل کردهایم.
پس آیا میتوان این چنین ادعا کرد که هر کسی میتواند ادعای تولیدکنندگی محتوا و محتوا نویسی کند؟ پاسخ این سؤال منفی است. زیرا کاری که یک محتوا نویس حرفهای و ماهر میکند، ظرافتهای بسیاری دارد.
یک محتوا نویس دقیقاً چه میکند؟
تولید محتوای حرفهای، بسیار فراتر از صرفاً انتشار پستها و مطالب جالب در پلتفرمهای مختلف است. تولید کننده محتوای حرفهای ویژگیها و مهارتهایی دارد که هر کسی از آنها بهره مند نیست. محتوا نویسی امروزه امری حرفهای و تخصصی شده و هر کسی را نمیتوان تولید کننده محتوا دانست.
خود تولید کنندههای محتوا در یک سطح نیستند. آن چه که باعث این تفاوتها میشود، مهارتهای محتوا نویسی است. اگر از یک فرد عادی و یک محتوا نویس حرفهای بخواهیم محصول یکسانی را توصیف کنند، تفاوت زیادی بین نتیجه کار آن دو خواهد بود: فرد عادی توصیفی سطحی خواهد داشت؛ اما توصیف یک محتوا نویس میتواند کاملاً مخاطب را تحت تأثیر قرار دهد.
برای آن که به یک تولید کننده محتوای حرفهای تبدیل بشویم، به مهارتهای محتوا نویسی نیاز داریم. ممکن است در نگاه اول این طور به نظر برسد که هر کس بتواند خوب بنویسد، پس تولید کننده محتوای خوبی هم خواهد بود. این شرط لازم است، اما کافی نیست. تولید محتوا به چندین مهارت دارد که یکی از آنها، توانایی خوب در نویسندگی است. اما کار به همین جا محدود نمیشود.
یک تولید کننده محتوای خوب، از مهارتهای محتوا نویسی در سطح بالایی برخوردار است. هر چه یک تولید کننده محتوا حرفهایتر بوده و پروژههای پیشرفتهتری را بر عهده بگیرد، باید در مهارتهای بیشتری مسلط باشد. در این جا، به مهمترین مهارتهای محتوا نویسی اشاره میکنیم.
مهارتهای مورد نیاز برای محتوا نویسی
1- برنامه ریزی و مدیریت زمان
داشتن برنامه ریزی دقیق و مدیریت کردن زمان، از آن دست مهارتهایی است که هر انسانی لازم است داشته باشد. اما برای یک تولید کننده محتوا، مدیریت زمان به شیوهای کاربردی، یک امر ضروری است. تولید محتوا کاری آسان و سریع نیست؛ به زمان نیاز دارد. باید مطالعه کنید، درباره آن چه خواندهاید بیندیشید، ساختار متن خود را طراحی کنید و در نهایت آن را از جنبههای مختلف مورد ارزیابی قرار بدهید.
با این اوصاف، بدیهی است که اگر میخواهید یک محتوا نویس موفق باشید، نیاز به برنامه ریزی دقیق و منظم دارید. اگر نتوانید زمان خود را مدیریت کنید، قادر نخواهید بود حجم زیادی از کارها را در طول روز به انجام برسانید. به همین دلیل توان کاریتان محدود باقی خواهد ماند و نمیتوانید همه پتانسیل خود را به کار بگیرید.
تکنیکهای مختلفی برای مدیریت زمان وجود دارد. مثلاً بسیاری از افراد تکنیک پومودورو را مورد استفاده قرار میدهند؛ 2 ساعت کار را به 4 قسمت 30 دقیقهای تقسیم کرده و بین هر بخش نهایتاً 5 تا 10 دقیقه استراحت میکنند. برخی افراد به انجام کارها به صورت پروژههای 2 تا 4 ساعته علاقمند هستند. روش مناسب خود را پیدا کرده و از همان پیروی کنید.
برای آن که بتوانید زمان را بهتر مدیریت کنید، پیشنهاد میشود ساختار متن و محتوای تولیدی را از قبل طراحی کنید. یعنی مشخص کنید متن چند کلمه است، چه عناوین و زیر عنوانهایی دارد، چه مقدار تصاویر برای متن لازم است، گردآوری مطالب و مطالعه آنها چقدر زمان لازم دارد و….
2- تایپ ده انگشتی
این مورد را میتوان در ارتباط با مهارت قبلی مطرح کرد. البته که تایپ ده انگشتی برای تبدیل شدن به یک محتوا نویس حرفهای یک امر ضروری نیست، اما تاثیری غیر قابل انکار در سرعت عمل یک محتوا نویس دارد. کسی که بتواند به صورت ده انگشتی تایپ کند هم از کار خود لذت بیشتری هم میبرد.
علاوه بر آن، به دلیل این که نوشتن مطالب زمان کمتری از فرد میبرد، با یادگیری این مهارت میتوان حجم کار بیشتری را در همان مدت زمان قبلی انجام داد؛ این هم مستقیماً به بالا بردن بهره وری و درآمد منجر میشود.
3- توانایی کار با فتوشاپ
فتوشاپ بدون تردید پادشاه دنیای گرافیک است. در میان تمام نرم افزارهای گرافیکی در سالهای گذشته از سوی شرکتهای مختلف منتشر شدهاند، فتوشاپ همیشه با اختلاف بهتر بوده است. آن قدر که امروزه بسیاری از مواقع به جای آن که بگوییم فلان عکس ویرایش و اصلاح شده، از عبارت «فتوشاپ شده» استفاده میکنیم!
اگر در زمینه تولید محتوای تصویری و ویدیویی فعالیت دارید که بدون تسلط عالی به فتوشاپ قادر به کار نخواهید بود! اما حتی اگر تخصص اصلی شما در حیطه تولید محتوای متنی باشد، باز هم نیاز است بتوانید با فتوشاپ کار کنید. به هر حال محتواهای متنی نیز برای جذابیت بیشتر به عکس نیاز دارند. یک محتوا نویس نیز لازم است بتواند با تسلط بر ابزارهای اولیه فتوشاپ عکسها را مطابق نیاز ویرایش کند (یا همان فتوشاپ کند!).
4- شبکه سازی
در هر شغلی برای رسیدن به موقعیتهای بهتر و پیشرفت سریعتر، به ایجاد شبکه با سایر همکاران نیاز است. تولید محتوا نیز از این ماجرا مستثنا نیست. مخصوصاً که کار تولید محتوا تماماً بر پایه گردآوری مطالب، اشتراک آنها و توزیع محتوا در کانالهای مختلف است. با انزوا نمیتوان به یک محتوا نویس خوب تبدیل شد.
یک تولید کننده حرفهای محتوا باید با سایر نویسندگان، مدیران سایتها و مجموعهها در ارتباط باشد؛ بتواند به آنها کمک کند (حتی بدون سود مالی) و آن چه مورد نیاز است با آنها مبادله نماید. هر چه این شبکه ارتباطی گستردهتر و روابط عمیقتر باشند، شانس کسب موقعیتهای کاری بهتر افزایش مییابد.
5- سئو و بهینه سازی برای موتورهای جستجو:
این مورد بدون تردید لازمه تبدیل شدن به یک محتوا نویس درجه یک است. آشنایی با اصول سئو و رعایت این اصول در متن و محتوا، مهمترین تفاوت میان تولید محتوا و نگارشهای سنتی (مثل روزنامه نگاری) است. کسی که برای وبسایت ها تولید محتوا میکند باید به خوبی با اصول سئو آشنا باشد؛ چرا که در اصل هدف تمامی این فعالیتها آن است که مطالب برای گوگل و نیز مخاطبان بهینه باشند.
یک محتوا نویس خوب باید پیگیر آپدیتها و تغییراتی که در الگوریتمهای گوگل رخ میدهند باشد. به همین دلیل مطالعه و جستجو در رابطه با این موضوع یک بخش جدا نشدنی از تولید محتوای متنی به حساب میآید. محتوا نویس متن را هم طبق اصول و استانداردهای سئو و هم به شیوهای جذاب برای مخاطبان مینویسد.
در همین راستا، اگر میخواهید یک محتوا نویس حرفهای باشید باید بتوانید به خوبی با ابزارهای Google Analytics و Google Console Search کار کنید. این دو ابزار به شما کمک میکنند تا محتواها را از نظر میزان بهینه بودن برای جستجو آنالیز کنید. در یک کلام، بدون تسلط بر اصول سئو ، حتی اگر بهترین محتوا را هم بنویسید و در میان رتبههای برتر گوگل قرار نگیرد، کار شما هیچ فایدهای ندارد (متاسفانه!).
6- آشنایی با کد نویسی وب
یکی دیگر از مهارتهای مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک محتوا نویس حرفهای، آشنایی داشتن با کد نویسی وب است. آشنایی با کد نویسی وب و به خصوص CSS و HTML میتواند به شما در درک بهتر زاویه دید موتورهای جستجو کمک کند.
به عبارتی ساده، با آشنایی با کد نویسی وب میتوانید سایت را از زاویه دید رباتهای گوگل ببینید. رباتها و کراولرهای گوگل سایت را نه به آن صورتی که ما میبینیم، بلکه به صورت مجموعه از کدها و برچسبها میبینند. حال اگر بتوانید همانند آنها سایت را مورد ارزیابی قرار دهید، محتوای بهتری هم برای آن خواهید نوشت.
7- تسلط بر سیستمهای مدیریت محتوا و به خصوص وردپرس
در نهایت هر محتوایی که برای سایت آماده میکنید باید از طریق سیستم مدیریت محتوا یا CMS منتشر بشود. پس به نظر میرسد که برای تبدیل شدن به یک محتوا نویس درجه یک، باید بر این سیستمها مسلط باشید. رایجترین و مهمترین سیستم مدیریت محتوا در ایران که باید کار با آن را بلد بود، وردپرس است.
درصد زیادی از سفارشهایی که دریافت میکنید، با وردپرس کار میکنند. وردپرس، یک محیط آسان و کاربر پسند دارد و میتوان به راحتی کار با آن را یاد گرفت. تسلط بر وردپرس و ابزارهایش در مدت زمان کوتاهی امکان پذیر است. ضمن آن که معمولاً آموزشهای آن نیز رایگان بوده و بسیار فراوانند.
در کنار وردپرس، سیستمهایی مانند جوملا و دروپال نیز جز پرکاربردترین CMS های وب به شمار میآیند. به عنوان یک محتوا نویس، لازم است کار با وردپرس را به خوبی بلد باشید. اگر بتوانید کار با جوملا و دروپال را نیز یاد بگیرید، بهتر هم میشود!
نتیجه گیری
مواردی که ذکر شدند، مهمترین مهارتهای محتوا نویسی بودند. محتوا نویس های حرفهای به دلیل تجربه کاری زیاد خود در سطح بالایی از این مهارتها قرار دارند. آنها قادرند به خوبی زمان را مدیریت کنند، در جریان آخرین تغییرات مربوط به سئو قرار دارند و با تمامی نرم افزارهای مربوطه آشنا هستند.
طبیعتاً با یادگیری مهارتهای جانبی بیشتر میتوان به یک محتوا نویس حرفهایتر هم تبدیل شد. ضمن آن که اگر هنوز این مهارتها را ندارید یا در آنها مسلط نیستید، جای غصه خوردن نیست! مهارت چیزی است که با تمرین به دست میآید و حتی برای حرفهایترین افراد هم جای پیشرفت و بهتر شدن هست. پس اگر قصد دارید یک تولید کننده محتوای تمام عیار باشید، مهارتهای مورد نیاز را تمرین کنید.
سلام وقتتون بخير مطلب مفيدتون رو مطالعه كردم. مهارتهايي رو كه براي محتوانويسي ذكر كردين،خيلي مفيدند، ولي مهارت كدنويسي وورد پرس رو بعضياندارند، در حاليكه محنوانويس خوبي ان.در اين زمينه راهنمايي بفرماييد.
سلام از آموزش های موجود در بازار استفاده کنید.