فهرست محتوا
این روزها کمتر کسی را میتوان یافت که عبارت «تولید محتوا» را نشنیده باشد. چه به هنگام وبگردی روزمره (تولید محتوای سایت)، چه در حین چک کردن شبکههای اجتماعی، این عبارت زیاد به چشم میخورد. تولید محتوا که در حال حاضر یکی از رایجترین اصطلاحات به شمار میرود، به معنی گردآوری، تدوین و خلق اطلاعات در مورد موضوعات مشخص در جهت ارائه به مخاطبان خاص (اصطلاحاً مخاطب هدف) است؛ این اطلاعات از طریق کانالهای مختلف مانند وبسایت ها و شبکههای اجتماعی و به اشکال مختلف مانند متن، تصویر، صوت و ویدیو منتشر میشود. در این مقاله به سراغ آموزش کامل یکی از این نوع محتواها رفته ایم: تولید محتوای سایت.
با وجود سادگی تعریف، سؤالات زیادی پیرامون تولید محتوای سایت وجود دارد؛ مثل اینکه تولید محتوا برای سایت چه ضرورتی داره؟ یا محتوای مناسب را به چه صورت باید نگارش کرد؟ اصول سئو در تولید محتوا به چه صورت باید به کار گرفته شوند؟ و…
در ادامه به پاسخ هر کدام از این سؤالها میپردازیم.
درباره اهمیت تولید محتوای سایت و ضرورت آن، میتوان یک مقاله جداگانه نوشت. تولید محتوا برای وبسایت ها یک امر ضروری و اجتناب ناپذیر است. تولید محتوای مناسب و غنی، که نیاز کاربران و مخاطبان را برطرف سازد، زمینهساز جلب اعتماد مخاطبان میشود و اعتبار شما به عنوان منبع محتوا را بالا میبرد. همچنین تولید محتوای مناسب برای سئو سایت و جذب بازدید از طریق گوگل و در نتیجه افزایش ترافیک، امری بسیار مهم است.
زیرا الگوریتمهای گوگل به گونهای فعالیت میکنند که تا حد امکان غنیترین، مفیدترین و بهترین محتوای موجود در وب را یافته و آن را در نتایج جستجو نمایش دهند. محتوای خوب و مناسب باعث میشود شما بیشتر شناخته و بیشتر هم دیده شوید. حتماً بارها دیدهاید که یک وبسایت مقالهای مفید در زمینه یک موضوع خاص منتشر میکند و بسیاری از وبسایت ها و وبلاگهای دیگر از همان مقاله استفاده کرده و آن را انتشار میدهند [برخی با ذکر منبع و برخی دیگر نیز بدون ذکر منبع!] این بدین معنا است آن وبسایتی که برای اولین بار مقاله را منتشر کرده، منبع سایر وبلاگها و وبسایت ها شده است.
مختصر و مفید، برخی از مهمترین دلایل اهمیت تولید محتوای سایت عبارتند از:
موتور جستجوی گوگل، برای شناسایی بهترین محتواهای موجود در اینترنت و تفکیک محتواهای خوب از محتوای نامناسب و اسپم، از الگوریتمهای مختلفی استفاده میکند. این الگوریتمها با بررسی متن، کیفیت آن را تشخیص داده و هر چه یک محتوا از نظر الگوریتمهای گوگل باکیفیتتر باشد، شانس بیشتری برای قرار گرفتن در نتایج گوگل دارد. الگوریتمهای گوگل برای بررسی و آنالیز محتوا، فراوان و متنوع هستند؛ از جمله الگوریتم مرغ مگس خوار، الگوریتم پاندا، الگوریتم پنگوئن و… که هر کدام ویژگیهای منحصر به فرد و کارایی خود را داشته و دارند. اما به طور کلی گوگل در آنالیز محتوای وبسایت بر موارد خاصی متمرکز است. از جمله:
خلاصه آن که گوگل در آنالیز محتوا به اصیل بودن محتوا، ابداع و نوآوری، پاسخگویی کامل به نیاز مخاطب و رفع مشکل او، بهینه بودن شیوه نمایش، استفاده مناسب از کلمات کلیدی و تنوع در ارائه محتوا به شکلهای مختلف (تصویر، ویدیو و… ) توجه ویژهای دارد. در واقع هر چه این اصول بیشتر رعایت شوند، نمره محتوا از نظر رباتهای آنالیز و بررسی گوگل بالاتر خواهد بود.
همان طور که گفته شد، گوگل از الگوریتمهای مختلفی برای بررسی محتوای منتشر شده در وب استفاده میکند. برخی از این الگوریتمها به صورت رسمی توسط گوگل معرفی شدهاند و برخی دیگر به شکلهای دیگر شناسایی شدهاند.
تولید محتوای سایت بر اساس الگوریتمهای گوگل و نحوه فعالیت آنها، بازده تولید محتوا را بالا میبرد و در نتیجه شانس قرار گرفتن در نتایج صفحه اول جستجو و افزایش ترافیک را افزایش میدهد. در ادامه مهمترین الگوریتمهای گوگل را بررسی میکنیم:
الگوریتم پاندا در راستای مبارزه گوگل با اسپم ساخته شده است. در حدود سال ۲۰۱۰ کیفیت نتایج جستجو توسط گوگل پایین آمده بود. علت آن هم این بود که بسیاری از وبسایت ها که مطالب هرز و اسپم منتشر میکردند و از کلمات کلیدی فراوانی در میان این مطالب هرز و نامرتبط خود استفاده میکردند، در نتایج جستجو نمایش داده میشدند. در نتیجه گوگل اقدام به طراحی الگوریتمی کرد که بعداً با نام «پاندا» معروف شد.
الگوریتم پاندا مطالب باکیفیت بالا، بدون اسپم و هرزنامه و دارای جذابیت را برجسته کرده و در نتایج نمایش میدهد. این الگوریتم هرزنامهها و محتواهای بی کیفیت را حذف و جریمه میکند.
این الگوریتم برای یافتن مطالبی که به بهترین وجه پاسخ سؤالات کاربر را میدهند و نیاز او را برطرف میکنند، طراحی شده است. الگوریتم مرغ مگسخوار باعث شد تا گوگل منظور و مفهوم مخاطبان و سرچ کنندگان را بهتر و دقیقتر بفهمد و در نتیجه، نتایج معتبرتری را نمایش دهد که دقیقاً به درخواست آنها مرتبط است.
مثلاً اگر شما قد یک سلبریتی را در گوگل سرچ کنید، گوگل در بالای نتایج و به صورت برجسته و کاملاً واضح قد او را نشان میدهد و لازم نیست تا حتماً لیست نتایج جستجو را ببینید تا به پاسخ خود برسید.
یکی از ناشناختهترین، جالبترین و جدیدترین الگوریتمهای گوگل، الگوریتم گوگل دنس است. طرز کار این الگوریتم عجیب و جالب به حساب میآید. الگوریتم رقص گوگل با این هدف طراحی شده که به وبسایت ها و صفحات مختلف اینترنتی فرصت یکسانی برای دیده شدن بدهد و در نهایت رضایت کاربران از هر صفحه را بسنجد. طرز کار این الگوریتم به این صورت است که گوگل ممکن است مدتی لینک مقالهای در وبسایتی را در صفحات اول خود (حتی جز نتایج صفحه اول خود) قرار دهد و میزان استقبال کاربران از محتوای آن صفحه را بسنجد. اگر تولید محتوا ی سایت کیفیت بالایی داشت و کاربران از آن رضایت داشته و در همان مدت آزمایشی، لینک آن صفحه اصطلاحاً “کلیک خور خوبی داشت”، گوگل به آن مقاله پاداش میدهد و لینک آن را جز نتایج برتر نگه میدارد. اما اگر کاربران از محتوای آن صفحه رضایت نداشته باشند، لینک از صفحه اول گوگل حذف میشود.
با توجه به کاربرد روزافزون موبایلها و تبلت ها، جای تعجبی ندارد که گوگل هم توجه ویژهای به نحوه نمایش نتایج جستجو در موبایل داشته باشد. اکنون بیش از ۵۵ درصد جستجوها توسط موبایلها انجام میشود و به تبع، اهمیت نحوه نمایش نتایج برای کاربران موبایلی نیز بیش از پیش شده است. در همین راستا، گوگل با الگوریتم اول موبایل (یا اولویت با موبایل)، به وبسایت هایی که برای نمایش در تلفن همراه و ابعاد آن بهینه سازی شده باشند، توجه ویژهای دارد. از سوی دیگر اگر سایتی برای نمایش در گوشی مناسب نباشد و به اصطلاح “ریسپانسیو” نباشد، از گوگل نمره منفی دریافت میکند و جایگاهی در میان برترین نتایج جستجو نخواهد داشت.
الگوریتم برت (BERT Algorithm) جز شاهکارهای گوگل و از نتایج معجزههای هوش مصنوعی است. برت، جدیدترین و یکی از شگفت انگیزترین الگوریتمهای گوگل، با این هدف طراحی شده تا هوش مصنوعی گوگل متوجه زبان عامیانه و محاورهای رایج در میان مردم باشد و اصطلاحات رایج در گفتار روزمره را بیشتر و بهتر تشخیص دهد. در نتیجه مردم با زبان عامیانه راحتتر جستجو میکنند، نتایج بهتری در جستجوهایشان به آنها نمایش داده میشود و پیشنهادهای گوگل نیز هوشمندانهتر و دقیقتر از قبل خواهند بود.
اولین بخش محتوا که مورد توجه قرار میگیرد، عنوان آن است. عنوان است که مخاطب را جذب مطلب میکند یا باعث بی تفاوتی و عبور مخاطب از کنار آن میشود. در واقع عنوان جذاب، یک امتیاز نیست؛ یک لازمه و اصل ضروری در تولید محتوای سایت است. تصور کنید اگر بهترین محتوا درباره موضوعی تهیه شده باشد اما محتوای آن فاقد کلمات کلیدی یا فاقد جذابیت برای مخاطب باشد؛ در آن صورت شانس موفقیت و دیده شدن چنین محتوایی بسیار کاهش مییابد.
راهکارهای مختلفی برای نوشتن عنوان جذاب وجود دارد. از جمله استفاده از طنز، استفاده از موضوعات داغ روز و ترندها، عنوانهای با موضوع «چگونه» و «چطور»، عنوانهای دارای سؤال مثل آیا می دانید، عنوانهای جنجالی و بحث برانگیز، عنوانهای دارای پارادوکسهای جلب توجه کننده و…
پس از عنوان، مقدمه یا پاراگراف اول مطلب، دومین بخش از کل محتواست که مورد توجه قرار میگیرد. مخاطب عنوان را میبیند؛ اگر جذاب و جالب باشد روی آن کلیک کرده و به صفحه مطلب میآید، حال اگر مقدمه یا پاراگراف اول مطلب مناسب باشد، وی به ادامه خواندن ترغیب میشود و در غیر این صورت، مطلب را نیمه کاره رها کرده و به سراغ چیز دیگری میرود.
مقدمه مطلب نقش بسیار مهمی در متقاعد کردن مخاطب برای ادامه دادن خواندن محتوا ایفا میکند. توصیه میشود در مقدمه مطلب یا پاراگراف اول (۱۰۰ کلمه ابتدایی) این نکات رعایت شود تا تأثیر بیشتری در مخاطب داشته باشد:
قطعاً هیچکس تمایلی به خواندن یک متن نامنظم و آشفته یا دارای غلطهای املایی و نگارشی ندارد. رعایت اصول نگارشی هم اشتیاق مخاطب را برای خواندن بالا میبرد، هم متن را به لحاظ بصری چشم نواز میکند و هم کیفیت محتوا را بیشتر نمایش میدهد.
در این زمینه باید از علائم نگارشی مانند نقطه و ویرگول و علامت سؤال، به درستی و در جای مناسب استفاده شود، از غلطهای املایی پرهیز شود، پاراگراف بندیها به شکل متعادل انجام شود و…
سئو، مقولهای بسیار مفصل و مهم است که خود به اندازه چندین مقاله نکته دارد. اما منظور از سئوی محتوا در وبسایت، به صورت خلاصه، بهینه سازی محتوا بر اساس اصول سئو برای نمایش بهتر در نتایج جستجوی گوگل است.
در این راستا، تولید محتوای سایت باید پاسخگوی نیاز کاربر بوده و سؤال او را به بهترین شکل برطرف نماید، از لینکهای داخلی و خارجی بهره برده و آنها را به شکلی متعادل استفاده کند و از همه مهمتر، از کلمات کلیدی مرتبط با موضوع و هدف محتوا، به شکل مناسبی استفاده شود. بهترین درصد تراکم کلمات کلیدی در یک مقاله، ۱٫۵ تا ۲ درصد است.
این نکات در زمینه سئو محتوا اهمیت بالایی دارند:
یک محتوای مناسب وبسایت، هم به صفحات داخلی همان سایت لینک میدهد و هم به صفحات خارجی و سایر وبسایت ها و منابع. استفاده از لینکها موجب ارتباط و پیوستگی بین مطالب مختلف داخل یک وبسایت، یا ارتباط با صفحات مرتبط سایر وبسایت ها میشود. در نتیجه به کاربر امکان دسترسی به طیف گستردهای اطلاعات داده میشود و نیاز او را بهتر برطرف میکند.
بک لینکها از مهمترین معیارهای گوگل برای بررسی کیفیت و نمره دهی به یک مطلب هستند.
ابتدا به تعریف کنیبالیزیشن بپردازیم. کنیبالیزیشن (cannibalization) یعنی چندین صفحه و مقاله از وبسایت شما، همگی برای یک کلمه کلیدی در نتایج جستجو به نمایش دربیاید. یعنی در واقع صفحات مختلف سایت شما بر سر یک کلمه کلیدی با یکدیگر رقابت میکنند که این رقابت در نهایت به ضرر کل وبسایت شما خواهد بود.
کنیبالیزیشن ناشی از اشتباه در استفاده از کلمات کلیدی در صفحات مختلف و معماری اشتباه وبسایت میباشد.
برای جلوگیری از کنیبالیزیشن دو راهکار اساسی وجود دارد:
اول:
ادغام و یکپارچه کردن؛ به این معنی که شما محتوای دو صفحه یا دو مقاله وبسایت خود را با یکدیگر ترکیب کنید و در نهایت یک مطلب بلند و مفید ایجاد شود. این راهکار بهترین راه حل در مقابله با کنیبالیزیشن است.
دوم:
لینک دهی، شما میتوانید به صفحات و مقالات مهمتر خود لینک بدهید و مخاطب را در یافتن مطلب مفید یاری کنید.
تولید محتوای سایت به تنهایی ما را به مقصد نهایی نمیرساند. مرحله بعدی ، توزیع محتواست. توزیع محتوا به معنی آن است که محتوای تولید شده خود را در مسیرها و کانالهایی انتشار دهیم که بیشترین پتانسیل جذب مخاطب هدف را دارند.
رعایت اصول سئو و فعالیت در شبکههای اجتماعی، نمونههایی از ترویج محتوا هستند. اما توزیع محتوا پیچیدهتر بوده و مسیرهای اختصاصیتری را میطلبد. اکنون با توجه به گستردگی منابع اطلاعاتی در فضای مجازی، جلب توجه به صورت خاص کار دشواری است. توزیع محتوا دقیقاً مربوط به همین مورد است و یک استراتژی خوب توزیع محتوا، محتوای تولید شده را در پربازدهترین کانالها و مسیرهای جذب مخاطب انتشار میدهد. از نمونه راههای توزیع محتوا میتوان به ارسال ایمیل و پیامک و خبرنامه وبسایت اشاره کرد.
در دنیایی که ارتباطات به اوج گستردگی خود رسیده و تبادل اطلاعات و پیشرفتهای مختلف علمی در کوتاهترین زمان و با بیشترین سرعت انجام میشود، بدیهی است که آپدیت و به روزرسانی محتوا یک امر ضروری است. محتوای تولید شده باید در بازههای زمانی مختلف به روزرسانی شود. مقالهای که در حال حاضر مورد توجه گوگل قرار گرفته و در نتایج برتر جستجو نمایش داده میشود، قرار نیست تا ابد همانجا بماند و ممکن است چند ماه دیگر جای خود را به مقالهای دیگر بدهد.
بنابراین بازبینی و آپدیت محتوا هم با توجه به سرعت پیشرفت و تغییر اطلاعات و هم با توجه به بالا بودن رقابت یک امر مهم و ضروری است. در آپدیت محتوا باید ترجیحات مخاطبان بررسی و اعمال شود، بخشهای مبهم اصلاح شوند، اطلاعات کم اهمیتتر حذف شوند، اطلاعات جدید به محتوا افزوده شوند و لینکهای داخلی یا خارجی جدیدی در صورت نیاز اضافه گردد.