دنیای دیجیتال امروز از جمعیت بیش‌ازحد در حال انفجار است. تعداد کاربران اینترنت به قدری زیاد است که می‌توان آن را به ستاره‌های آسمان، شن‌های ساحل دریا یا اتم‌های یک سلول تشبیه کرد. بر اساس آمار ارائه شده، در حال حاضر بیش از ۹۰۰ میلیون سایت اینترنتی وجود دارد، روزانه بالغ بر ۵/۳ میلیارد جست‌وجو انجام می‌شود و حدودا ۳۵۰ هزار توییت در هر دقیقه فرستاده می‌شود. در چنین فضایی، تمرکز بر موضوعات مورد علاقه این کاربران می‌تواند به‌شدت سودآور باشد. بر اساس مطالعه انجام‌شده توسط یک نرم‌افزار آماری، ۵۵ درصد از بازدیدکنندگان وب‌سایت‌ها مدت‌زمانی حدود ۱۵ ثانیه یا کمتر برای بازدید وقت می‌گذارند. به همین دلیل، تولید محتوای با کیفیت کلید موفقیت در جذب بازدیدکنندگان بیشتر است. محتوایی که متناسب با اهداف وب‌سایت و در راستای جذب ترافیک طبیعی نوشته شده باشد، می‌تواند به راحتی در صدر نتایج جستجو قرار بگیرد.
چرا به تولید محتوای با کیفیت نیاز داریم؟
قبل از هر چیز باید بدانید مخاطب هوشمند امروزی دیگر مانند گذشته هر محتوایی را نمی‌پذیرد و به‌محض آنکه تشخیص دهد محتوایی که می‌خواند کیفیت لازم را ندارد، از خیر آن می‌گذرد. شاید هم دیگر هرگز به وب‌سایت‌تان برنگردد. مطمئن باشید کاربر روی هوا نمی‌ماند! آن بیرون رقیبان شما منتظر کوچکترین اشتباه از جانب شما هستند تا مخاطبان‌تان را به چنگ بیاورند. بنابراین به شعور مخاطب احترام بگذارید و بهترین محتوا را برایش تولید کنید تا هم پاسخ سؤالاتش را بگیرد و هم به شما وفادار بماند.
مراحل تولید محتوای با کیفیت
۱. مخاطبان‌تان را بشناسید
اولین و مهم‌ترین گام در تولید محتوا شناخت مخاطب است. محتوا را برای چه کسی می‌نویسید؟ شاید تصور کنید شناخت مخاطب و نیازهای او کاملا بدیهی است، اما بسیاری از نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا هستند که بدون گذراندنِ این مرحله دست به قلم می‌شوند. قبل از آغاز به کار، از خودتان این دو سؤال مهم را بپرسید:
- مخاطب اصلی من کیست؟
- مخاطب فرعی که با کمک او می‌توانم مخاطب اصلی‌ام را از وجود این محتوا آگاه کنم یا تحت‌تأثیر قرار دهم کیست؟
برای نمونه، دارید برای وب‌سایت اصلی یک سازمان حقوقی محتوا تولید می‌کنید. مخاطبان اصلی شما بی‌تردید وکلا هستند. اما مخاطب فرعی طیف گسترده‌تری از مخاطبان را دربر می‌گیرد. این افراد کارکنان دادگستری‌ها، گزارشگران حقوقی یا هر فردی که در آینده ممکن است به خدمات حقوقی نیاز داشته باشد هستند. حالا می‌توانید از خودتان بپرسید: برای این گروه از مخاطبان چه سؤالاتی ممکن است پیش بیاید؟ چه نوع اطلاعاتی نیاز دارند؟ و پرسش‌هایی از این دست.
۲. مدل هرم معکوس را در محتوا به کار ببرید
گام دوم در نوشتن محتوا تعیین ساختار آن است. فراموش نکنید برای جلب توجه خوانندگان فرصت بسیار کوتاهی دارید. خوانندگان محتوا در عرض چند ثانیه درباره مفید و جذاب بودن اطلاعات آن تصمیم می‌گیرند. ساختار محتوا باید از مدل هرم یا مخروط وارونه پیروی کند. مدل این هرم به این شکل است که باید مهم‌ترین پیام‌ها را در بالای صفحه قرار دهید. سپس اطلاعات ویژه در ادامه متن قرار می‌گیرد و جزئیات کم‌اهمیت را در انتهای آن بنویسید.
برای مثال، اگر در حال تولید محتوای با کیفیت برای یک رویداد مانند کنفرانس هستید، مرتبط‌ترین جزئیات مانند موضوع، تاریخ و موقعیت مکانی را در بالای آن قرار دهید. اطلاعات تکمیلی مانند اسامی سخنرانان و موضوعات سخنرانی‌شان را در ادامه ذکر کنید. اطلاعات با اهمیت کمتر مانند اسامی برگزارکنندگان کنفرانس، تاریخچه کنفرانس و یا لیستی از منابع را در انتهای متن ارائه دهید.
۲. از جملات ساده و کوتاه استفاده کنید
جملات بلند به درد داستان‌های چارلز دیکنز می‌خورَد! امروزه خوانندگان محتوای فقط با جملات حداکثر ۲۰ تا ۲۵ کلمه‌ای را می‌پسندند. بیشترین تمرکزتان را روی استفاده از اسم و فعل قرار دهید. قیدها و صفت‌ها را با دقت و احتیاط بیشتری به‌کار ببرید. مثلا به جای استفاده از کلمه «محتاطانه» می‌توانید از کلمه «احتیاط» یا «دقت» استفاده کنید.
از جملات معلوم استفاده کنید. تولید محتوای با کیفیت باید خوانا و قابل فهم باشد. برای مثال، به جای جمله «قهوه توسط آن خانم سفارش داده شد» بنویسید: «آن خانم قهوه سفارش داد». افعال معلوم به شیوایی و سادگی جمله کمک می‌کنند و جملات خواننده پسند می‌سازند. این جملات به‌شکل مستقیم با خواننده ارتباط برقرار می‌کنند. جمله «می‌توانی انجامش دهی» قطعا از جمله «می‌تواند انجام داده شود» بیشتر مخاطب را درگیر موضوع می‌کند.
۳. برای محتوایتان از ویژگی‌های بصری استفاده کنید
تصاویر، ویدئو و حتی طرح گرافیکی در جذب مخاطب بسیار خوب عمل می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد ۹۰% اطلاعات انتقال‌یافته به ذهن انسان محتوای تصویری است. مغز انسان اطلاعات تصویری را ۶۰ هزار برابر سریع‌تر از اطلاعات متنی پردازش می‌کند. محتوایی که فقط شامل متن است، برای مخاطب خسته‌کننده است و حوصله او را سر می‌برد. اگر خودتان مهارت طراحی گرافیکی ندارید، می‌توانید از ابزارهای موجود در بازار استفاده کنید و خودتان این طراحی‌ها را انجام دهید. محتوا را با مثال‌های شفاف و تصاویر فوق‌العاده قابل فهم کنید. این کار به حک‌شدن پیام‌تان در ذهن خواننده کمک می‌کند. کدام جمله تصویر واضح‌تری از یک اسباب‌بازی برای کودکان در ذهن شما ایجاد می‌کند؟
- «این اسباب‌بازی زیبا بهترین هدیه‌ای است که می‌توانید برای کودک‌تان می‌توانید بخرید» و سپس تصویری از آن اسباب‌بازی را قرار دهید.
- «این اسباب‌بازی زیبا و جالب را برای کودکان از جنس الیاف طبیعی بادوام ساخته‌ایم» و سپس بدون هیچ عکسی فقط درباره جزئیات آن توضیح دهید.
قطعا جمله اول بهتر است. زیرا بدون هیچ جزئیات اضافی، توضیحی ساده و تصویری از اسباب‌بازی را نشان می‌دهد. تصاویر با قدرت آسان کردن خواندن محتوا برای بازدیدکنندگان بر متن صرف برتری دارند. به شما پیشنهاد می‌کنیم که حتما در هر صفحه از سایت‌تان حداقل یک تصویر را بگنجانید.
۴. محتوا را فقط برای افراد خاصی طراحی نکنید
وب‌سایت‌ها را فقط برای کارشناسان متخصص طراحی نمی‌کنند. محتوا باید به شکلی نوشته شود که عموم مردم از آن استفاده کنند. املای صحیح واژه‌های اختصاری را حتما در منبعی قابل اعتماد چک کنید. از به‌کارگیری زبان بومی در نوشتار اجتناب کنید. واژه‌های نامفهوم و پیچیده را تشریح کنید. در مواقع موردنیاز لینک‌های مرتبط با موضوع را قرار دهید تا خوانندگان بتوانند اطلاعات بیشتری کسب کنند. به‌عنوان مثال، به این جمله دقت کنید: «گزارشگر یک SOT از MOS گرفت، به دفتر برگشت و داستان را در کن قرار داد.» بسیاری از واژه‌های این جمله فقط برای گزارشگران قابل‌فهم است. بهتر است آن را ساده‌تر بنویسید: «گزارشگر با یک رهگذر مصاحبه‌ای درباره اتفاق انجام داد و متن گزارش را به داستان ضمیمه کرد.»
اگر در حوزه تخصصی کار می‌کنید و خواهان جذب کاربران و مشتریان غیرمتخصص هستید، این نکته بسیار برای شما مفید خواهد بود. به‌یاد داشته باشید که شما برای مخاطبتان می‌نویسید نه برای همکارانتان. استفاده از بیان عامه‌پسند شما را به هدفتان در جذب مشتری و بازدیدکننده بیشتر نزدیک‌تر می‌کند.
۵. قابلیت مرور متن در یک نگاه
محتوای شما باید به راحتی و با یک نگاه سطحی قابل مرور کردن باشد. بیشتر خوانندگان سایت‌ها با نگاه اجمالی به صفحه موردنظرشان سعی می‌کنند مطلب موردنظرشان را بیابند. بنابراین اگر به سرعت آن اطلاعات را در همان مدت زمان کوتاه نبینند، سایت را ترک می‌کنند.
برای درک بهتر این موضوع، دفعه بعد به سایتی که برای اولین بار باز کرده‌اید توجه کنید. آیا از ابتدا تا پایان سایت را کاملا مطالعه می‌کنید؟ یا اینکه چشم‌هایتان به دنبال یافتن اطلاعات موردنظرتان به سرعت می‌چرخد؟
از فهرست شماره‌گذاری شده یا نکته‌ای به جای پاراگراف‌های طولانی و سنگین استفاده کنید. محتوای سایت را به جای ارائه در یک صفحه با متن طولانی و بلند، به صورت طبقه‌بندی شده بنویسید.
همیشه در صفحه‌تان فضای خالی قرار دهید. فضای خالی در میان محتوا، پاراگراف‌ها، عکس‌ها و سایر قسمت‌های صفحه‌تان قرار دارد. اگرچه این فضاهای خالی در نگاه اول مانند فضای هدر رفته به‌نظر می‌رسند، اما در حقیقت بهترین دوست طراح سایت هستند. درج فضاهای خالی اطراف یک متن به اندازه کافی، آن را خواناتر و خواندنش را لذت‌بخش‌تر می‌کند.
محتوای سایت را قسمت‌بندی کنید و برای هر قسمت زیرعنوانِ توصیفی مناسبی بنویسید. مثلا سایت تغییرات آب‌وهوایی را می‌توان اینگونه تقسیم‌بندی کرد:
- تغییرات آب‌وهوایی چیست؟
- عوامل تغییر آب‌و هوایی
- تأثیرات و عواقب تغییرات آب‌وهوایی
- راه‌حل‌های کاهش گازهای گلخانه‌ای
- مطالب بیشتر
این بخش‌بندی محتوا و زیرعنوان‌ها نه تنها به خوانندگان در یافتن اطلاعات موردنظرشان کمک می‌کند؛ بلکه به موتورهای جستجو هم در یافتن این محتوا یاری می‌رساند. برای استفاده از این شیوه در سایت‌تان از شیوه‌های درج عنوان بهره بگیرید.
۶. مثل موتور جستجو فکر کنید
خوانندگان و بازدیدکنندگان، وب‌سایت شما را از راه‌های مختلفی مانند اشتراک‌گذاری در رسانه‌های جمعی، شبکه‌های اجتماعی، لینک‌های سایر سایت‌ها، اشتراک‌گذاری در ایمیل و نتایج موتور جستجو پیدا می‌کنند. نتایج موتورهای جستجو بخصوص برای نویسندگان سایت‌ها و تولیدکنندگان محتوا بسیار حائز اهمیت است. اگر متن شما بی‌نهایت خوب نوشته شده و پر از اطلاعات مفید هم باشد، ولی برای موتورهای جستجو بهینه‌سازی نشده باشد شانس کمی برای خوانده شدن دارد. دوباره به مخاطبتان فکر کنید: چه واژه‌ای را در جستجوی گوگل می‌نویسند تا محتوای دلخواه‌شان را پیدا کنند؟ از گنجاندن این کلمات (که کلمات کلیدی نامیده می‌شوند) در عناوین و زیرعنوان‌های محتوایتان مطمئن شوید. اگر در تشخیص درست کلمات مناسب تردید دارید از ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی استفاده کنید.
در حالت کلی تولید محتوا کار ساده‌ای نیست. بهترین نویسندگان سایت‌ها ویژگی مهمی مانند خلاقیت، دانش و تحقیق را به‌شکل یکسان و همزمان به خدمت می‌گیرند. شما هم می‌توانید با کمک ترفندهای گفته شده در این مطلب، تولید محتوای با کیفیت و تأثیرگذار داشته باشید. برای این کار باید واقعا تمرین کنید.